TISS Report: हिंदी चित्रपटसृष्टीतील ७२ टक्के पुरुष व्यक्तिरेखा ही जन्मतःच पुरुष म्हणून ओळखल्या जाणाऱ्या व्यक्तींनी साकारले आहेत, तर २६ टक्के भूमिकाही जन्मतः लिंग ओळखणाऱ्या महिलांनी केल्या आहेत. मुंबई फिल्म इंडस्ट्रीमधील (Mumbai Film Industry) लिंग ओळखीवरील नवीन अभ्यासात हा दावा करण्यात आला आहे. (Hindi Box Office) त्यामध्ये सांगितले आहे की, हिंदी चित्रपटसृष्टीत केवळ २ टक्के जागा अशा लोकांना दिली जाते, जे स्वतःची लैंगिक ओळख निर्माण करतात किंवा समलिंगी आहेत.
चित्रपटांमध्ये केवळ ०.५ टक्के दिव्यांग पात्र दाखवले जात असतात आणि ते सहानुभूती मिळविण्यासाठी किंवा विनोद निर्माण करण्यासाठी चित्रपटांचा भाग बनतात. मुंबईच्या टाटा इन्स्टिट्यूट ऑफ सोशल सायन्सेस (TIS) अंतर्गत स्कूल ऑफ मीडिया अँड कल्चरल स्टडीज (SMCS) ने केलेल्या अभ्यासामध्ये हे स्पष्ट करण्यात आले आहे. ‘लाइट, कॅमेरा आणि टाइम फॉर अॅक्शन: रिकास्टिंग जेंडर इक्वॅलिटी कंप्लायंट हिंदी सिनेमा’ या शीर्षकाचा अभ्यास मुंबईतील यूएस वाणिज्य दूतावासाच्या अनुदानाने आयोजित करण्यात आला होता, असे प्रसिद्धीपत्रकात सांगण्यात आले आहे.
अभिनेत्री विद्या बालन, नंदिता दास, चित्रपट निर्माते गुनीत मोंगा आणि प्रोड्यूसर्स गिल्ड ऑफ इंडियाचे अध्यक्ष शिवाशिष सरकार यांच्या उपस्थितीत TISS संचालक शालिनी भारत आणि यूएस कॉन्सुल जनरल माईक हॅन्की यांनी बुधवारी हा अहवाल जारी करण्यात आला आहे. अहवालानुसार, SMCS-Tis ने 2019 च्या सर्वाधिक कमाई करणाऱ्या 25 हिंदी चित्रपटांचे सखोल आणि शॉट-बाय-शॉट विश्लेषण करण्यात आला आहे.
72 Hoorain Trailer Out : सेन्सॉर बोर्डाचा विरोध असताना ’72 हुरैन’चा ट्रेलर प्रदर्शित
2012 ते 2019 दरम्यान स्त्रिया किंवा लिंग बदलणाऱ्या सेलिब्रिटींनी तयार केलेल्या किंवा महिलांवर केंद्रित असलेल्या 10 चित्रपटांचेही विश्लेषण करण्यात आले आहे. मिळालेल्या अहवालानुसार, बॉक्स ऑफिसवर यशस्वी ठरलेल्या चित्रपटांपैकी केवळ ३६ टक्के चित्रपट ‘बचडेल टेस्ट’मध्ये महत्वपूर्ण ठरले आहेत. ही चाचणी चित्रपटांमधील महिलांच्या प्रतिनिधित्वाचे मूल्यांकन करते. त्यामध्ये असे सांगण्यात आले आहे की स्क्रीनवरील आणि बाहेरील लैंगिक अंतर कमी करण्यासाठी अधिक बुद्धिमान आणि स्पष्ट धोरण आवश्यक आहे.
