What Is Tariff History : अमेरिकेचे राष्ट्राध्यक्ष डोनाल्ड ट्रम्प (Donald Trump) यांनी भारतासह अनेक देशांवर टॅरिफ लादला आहे. त्यामुळे जगभरात सध्या चहुबाजूंना टॅरिफचीच चर्चा सुरू आहे. आता प्रश्न असा आहे की, टॅरिफ हा शब्द कुठून आला, त्याचा अर्थ काय आहे, तो पहिल्यांदा कधी वापरला गेला आणि जगातील देश तो का लादतात? जगातील देशांना याची गरज का भासली याचबद्दल 5 महत्त्वाची कारणे जाणून घेऊया…
ट्रम्पला सुट्टी नाही! शेतकऱ्यांच्या हितासाठी कोणतीही किंमत मोजायला तयार, PM मोदींचा इशारा
भारतावर अमेरिकेने लादला 50 टक्के टॅरिफ
ट्रम्प यांनी यापूर्वी भारतावर 25 टक्के टॅरिफ (Tariff War) लादला होता. त्यानंतर यात बुधवारी (दि.6) अधिकच्या 25 टक्क्यांची भर टाकण्यात आली. यामुळे अमेरिकेने आतापर्यंत भारतावर एकूण 50 टक्के टॅरिफ लादला आहे. भारतानेही यावर चोख प्रतिक्रिया देत अमेरिकन राष्ट्राध्यक्षांचा टॅरिफ निर्णय अन्याय्य, अन्याय्य आणि अविवेकी असल्याचे म्हटले आहे.
संयुक्त राष्ट्रसंघाला किती पैसा देतो भारत? जाणून घ्या, टॉप 10 मध्ये किती देश..
टॅरिफ म्हणजे काय?
अमेरिकेने भारतावर टॅरिफ लादला आहे, म्हणजेच अमेरिकन बाजारात उपलब्ध असलेली सर्व भारतीय उत्पादने अधिक महाग होतील. अमेरिकेने भारतावर एकूण 50 टक्के टॅरिफ लादला आहे. आता आपण त्याचा अर्थ समजून घेऊया.
समजा भारतात कोणत्याही वस्तूची किंमत 100 रुपये आहे. जर ती अमेरिकन बाजारात विकायची असेल तर, 50 टक्के कर भरावा लागेल. म्हणजे 50 रुपये अमेरिकेच्या वाट्याला जातील. अशा प्रकारे त्या वस्तूची किंमत अमेरिकन बाजारात 150 रुपये होईल. जर कोणत्याही वस्तूची किंमत वाढली तर, त्याची मागणी थेट कमी होईल. म्हणजे कर भरल्यानंतरही त्या उत्पादनाला बाजारात टिकून राहणे कठीण होईल. कारण त्या देशाच्या बाजारात आधीच असलेली स्थानिक उत्पादने स्वस्त दरात उपलब्ध असतील.
टॅरिफ शब्द कुठून आला?
टॅरिफ हा शब्द अरबी शब्द ‘तारिफ’ पासून आला आहे, ज्याचा अर्थ माहिती, स्पष्टीकरण किंवा ज्ञान आहे. साउथ चायना मॉर्निंग पोस्टनुसार, हा शब्द पहिल्यांदा 1338 मध्ये एका सिसिलियन दस्तऐवजात वापरला गेला. 1345 च्या सुमारास व्हेनेशियन व्यापारी मार्गदर्शकातही त्याचा उल्लेख होता.
इंग्रजीमध्ये, याचे सर्वात जुने दस्तऐवजीकरण विल्यम गॅरार्ड यांच्या 1591 च्या लष्करी नियमावली, “द आर्ट ऑफ वॉर” मध्ये आढळते. जिथे “टॅरिफ” म्हणजे सैन्याचे आयोजन करण्यासाठी वापरल्या जाणाऱ्या पैशाची रक्कम असा होय. हळूहळू, या शब्दाला चलन मिळू लागले. जो आज जागतिक अर्थव्यवस्थेशी जोडला गेला असून, टॅरिफ आयात आणि निर्यातीवर आकारल्या जाणाऱ्या सीमाशुल्कांचा भाग बनला आहे.
भारत अन् रशियाची मैत्री खुपली! अमेरिकेत भारत-चीन विरोधात बिल सादर, 500 टक्के टॅरिफचा प्रस्ताव
टॅरिफ का लादला जातो?
जर आपण सोप्या भाषेत टॅरिफ समजून घेतले तर ते एक प्रकारचे आर्थिक शस्त्र आहे. वेगवेगळे देश त्यांच्या उत्पादनांचे संरक्षण करण्यासाठी, उत्पन्न वाढवण्यासाठी आणि इतर देशांवर दबाव निर्माण करण्यासाठी याचा वापर करतात. तथापि, ट्रम्प यांची घोषणा सूड आणि हुकूमशाहीसारखी वाटते. आता आपण समजून घेऊया की एखाद्या देशाने टॅरिफ लादणे का आवश्यक आहे.
भारताच्या कोंडीचा फुलप्रूफ प्लॅन, डोनाल्ड ट्रम्प यांची नवी धमकी; म्हणाले, “भारतावर आणखी प्रतिबंध..”
टॅरिफ लादण्याची 5 प्रमुख कारणं कोणती?
पहिले कारण : जर कोणी बाहेरून स्वस्त वस्तू आयात करतो आणि त्या देशातील कंपन्या त्या किमतीत वस्तूंचे उत्पादन करू शकत नसतील, तर टॅरिफ लादून परदेशी वस्तू महाग केल्या जातात. जेणेकरून लोक अधिकाधिक स्थानिक उत्पादने खरेदी करतील. जेव्हा देशात परदेशी वस्तूंचे प्रमाण जास्त असते तेव्हा स्थानिक उद्योग बंद पडण्याचा धोका वाढतो. परिणामी, नोकऱ्यांचे संकट निर्माण होते. टॅरिफच्या माध्यमातून सरकार आपल्या उद्योगांचे तसेच देशातील तरुणांच्या नोकऱ्यांचे संरक्षण करते.
दुसरे कारण : व्यापार तूट कमी करण्यासाठी अनेक देश टॅरिफ शुल्क लादतात. जर एखादा देश जास्त वस्तू आयात करतो आणि कमी विक्री करतो, तर तूट निर्माण होते. अशा प्रकारे, टॅरिफ लादून आयात कमी केली जाते जेणेकरून व्यापार संतुलित राहतो.
तिसरे कारण : असा निर्णय घेण्यामागील एक कारण राजकीयदेखील असते. जर एकादा देश अन्य देशांना त्यांचे शत्रू मानतात किंवा त्या देशाची भूमिका आवडत नाही त्यांच्यावर आर्थिक दबाव निर्माण करण्यासाठी टॅरिफ लादले जाते. टॅरिफ लादून संबंधित देशांना कमकुवत करण्याचा प्रयत्न केला जातो.
चौथे कारण : अनेक देश आपली तिजोरी भरण्यासाठी टॅरिफ लादतात. याद्वारे मोठ्या प्रमाणात निधी उभारून देश चालवतात. टॅरिफ लादण्याचे हे देखील एक कारण आहे.
पाचवे कारण : अनेक देश त्यांच्या देशात दर्जेदार उत्पादने राखण्यासाठी अशी पावले उचलतात, जेणेकरून इतर देशांमधील खराब उत्पादने त्यांच्या बाजारात येऊ नयेत. अशा परिस्थितीत, टॅरिफ एका फिल्टरसारखे काम करते.