आज (18 जून) भारतीय क्रिकेटच्या इतिहासातील एक अतिशय खास दिवस आहे. 40 वर्षांपूर्वी याच दिवशी 1983 क्रिकेट विश्वचषकात कपिल देव यांनी झिम्बाब्वेविरुद्ध नाबाद 175 धावांची धडाकेबाज खेळी केली होती. एकदिवसीय क्रिकेटच्या इतिहासात भारतीय फलंदाजाचे हे पहिलेच शतक होते. इतकंच नाही तर त्यावेळच्या वनडेतील कोणत्याही फलंदाजाची ही सर्वात मोठी खेळी होती. (on-this-day-kapil-dev-smashes-175-not-out-against-zimbabwe-1983-cricket-world-cup-team-india)
17 धावांत 5 विकेट पडल्या.
इंग्लंडमधील टुनब्रिज वेल्स येथे झालेल्या या सामन्यात भारताने नाणेफेक जिंकून प्रथम फलंदाजी करण्याचा निर्णय घेतला होता. मात्र, कर्णधार कपिल देव यांचा हा निर्णय सर्वोच्च क्रमाने उधळून लावला. सुनील गावस्कर आणि के. श्रीकांतची सलामीची जोडी एकही धाव न काढता पॅव्हेलियनमध्ये परतली. विकेट्स पडत राहिल्या. मोहिंदर अमरनाथ (5), संदीप पाटील (1) आणि यशपाल शर्मा (9) यांनी स्वस्तात विकेट गमावल्या. म्हणजेच 17 धावांवर 5 विकेट गमावल्याने भारतीय संघ अडचणीत आला होता.
…तर कपिल देव यांनी चमत्कार केला
त्यानंतर जे काही घडले ते इतिहासजमा झाले. कपिल देवने रॉजर बिन्नी (22) सोबत 60, मदन लाल (17) सोबत 62 आणि सय्यद किरमाणी (नाबाद 24) सोबत 126 धावांची नाबाद भागीदारी करत भारताला 60 षटकात 266/8 पर्यंत नेले. कपिल देवने 138 चेंडूत या 175 धावा केल्या. यादरम्यान त्याने आपल्या खेळीत 16 चौकार आणि 6 षटकार मारले.
फादर्स डेला मुलगी समायरासोबत रोहित शर्मा दिसला, फोटो सोशल मीडियावर व्हायरल
कपिलच्या शतकी खेळीच्या जोरावर भारताने 266 धावा केल्या, जे झिम्बाब्वेसाठी खूप सिद्ध झाले. झिम्बाब्वेचा संपूर्ण संघ 57 षटकांत 235 धावांत गारद झाला आणि भारताने 31 धावांनी विजय मिळवला. झिम्बाब्वेसाठी फक्त केविन करेनलाच संघर्ष करता आला आणि त्याने 73 धावांची खेळी केली. कपिलचे शतक हे त्याच्या उत्कृष्ट नेतृत्वाचे उदाहरण होते, कारण एका आठवड्यानंतर भारतीय संघ अंतिम सामन्यात वेस्ट इंडिजचा पराभव करून विश्वचषक विजेता बनला.
त्या डावात एकदिवसीय इतिहासातील सर्वात मोठी धावसंख्या करण्याचा विक्रमही कपिल देवच्या नावावर होता. कपिलच्या आधी न्यूझीलंडच्या ग्लेन टर्नरने 1975 मध्ये 171 धावांची नाबाद खेळी खेळली होती. तथापि, कपिल देव यांचा विक्रमही फार काळ टिकला नाही आणि पुढच्याच वर्षी 1984 मध्ये वेस्ट इंडिजचा फलंदाज व्हिव्हियन रिचर्ड्सने इंग्लंडविरुद्ध 189 धावांची नाबाद खेळी खेळून सर्वाधिक धावा करण्याचा विक्रम केला. 2010 साली सचिन तेंडुलकरच्या बॅटने सुरू झालेल्या वनडेमध्ये आता अनेक द्विशतके झाली असली तरी. एकदिवसीय क्रिकेटमध्ये सर्वाधिक वैयक्तिक धावसंख्येचा विक्रम रोहित शर्माच्या (२६४) नावावर आहे.
सामन्याचे थेट प्रक्षेपण होऊ शकले नाही
कपिल देव यांच्या खेळीचा आनंद ट्युनब्रिज वेल्सच्या नेव्हिल मैदानावर उपस्थित प्रेक्षकांना घेता आला कारण बीबीसी तंत्रज्ञ संपावर होते, त्यामुळे सामना टीव्हीवर प्रसारित होऊ शकला नाही. त्याची ती खेळी आठवून चाहते आजही उत्साहित होतात. म्हंटल तर कपिल देव च्या त्या इनिंग मध्ये भारतीय क्रिकेट आणि खेळ दिला गेला.
