India Election Commission Made 30 changes In Six Months : गेल्या काही काळापासून देशातील विरोधी पक्ष निवडणूक आयोगावर विविध आरोप करत आहेत. मतचोरीपासून ते जबरदस्तीने मते वगळण्यापर्यंत, या आरोपांमुळे निवडणूक आयोगाबद्दलच असंख्य प्रश्न उपस्थित झाले आहेत. म्हणूनच आयोग मतदान आणि मतमोजणी प्रक्रियेत असंख्य बदल करत आहे. गेल्या सहा महिन्यांत निवडणूक आयोगाने 30 बदल केले आहेत.
निवडणूक आयोगाने मतमोजणीच्या (India Election Commission) नियमांमध्ये बदल केले. या बदलानंतर, आता पोस्टल मतपत्रिका पूर्ण झाल्यानंतरच ईव्हीएम मतमोजणी सुरू होईल. शिवाय, जर जास्त मतपत्रिका असतील तर मतमोजणी टेबलांची संख्या वाढवली जाईल. या बदलापूर्वी, मतमोजणी सकाळी आठ वाजता सुरू होत असे, तर ईव्हीएम मतमोजणी सकाळी साडे आठ वाजता सुरू होत (mobile Submission) असे. आता असे होणार (Vote Counting) नाही. मतमोजणी पूर्ण होईपर्यंत कोणत्याही परिस्थितीत ईव्हीएम उघडू नयेत, असे आयोगाने स्पष्ट केले.
1. मतदार आता मतदान केंद्रावर त्यांचे मोबाईल फोन जमा करू शकतात. आयोगाने मोबाईल फोन जमा करण्यासाठी एक नवीन प्रणाली लागू केली आहे.
2. नवीन बदलांनुसार, मतदान केंद्रावर जास्तीत जास्त 1200 मतदारांना परवानगी असेल. यामुळे मतदान केंद्रांवर होणारी गर्दी कमी होईल. लोकांना मतदान करण्यासाठी जास्त वेळ वाट पाहावी लागणार नाही.
3. निवडणूक लढवणारे उमेदवार आता मतदान केंद्रापासून 100 मीटर अंतरावर त्यांचे टेबल लावू शकतात.
4. ईव्हीएमवर उमेदवारांचे फोटो आता रंगीत असतील. उमेदवार आणि त्यांच्या पक्षाची नावे वाचण्यास सोपी व्हावीत म्हणून ठळक अक्षरात लिहिली जातील. पूर्वी, फोटो काळे आणि पांढरे होते.
5. आयोगाने मतदार माहिती स्लिप (VIS) ची रचना बदलली आहे. त्यावर आता मतदार क्रमांक आणि भाग क्रमांक ठळकपणे दिसतो.
6. निवडणूक आयोगाने गेल्या 6 महिन्यांत 4 राज्यांमध्ये मतदार यादी अद्ययावत केली आहे.
7. बीएलओला एक ओळखपत्र दिले जाईल, ज्यामध्ये त्याचा फोटो, नाव आणि इतर माहिती असेल.
8. निवडणूक आयोगाने आतापर्यंत 808 नोंदणीकृत राजकीय पक्षांना RUPP यादीतून काढून टाकले आहे, जरी या पक्षांना राजकीय पक्ष म्हणून मान्यता नव्हती.
9. तांत्रिक आणि प्रशासकीय मानकांनुसार, निकाल जाहीर झाल्यानंतर ईव्हीएमच्या मेमरी चिप आणि मायक्रोकंट्रोलरची तपासणी आणि पडताळणी करण्याची प्रक्रिया बदलण्यात आली आहे.
10. जर निवडणुकीचे निकाल फॉर्म १७सी आणि ईव्हीएममधील डेटाशी जुळत नसतील, तर व्हीव्हीपॅट मोजले जाईल.
11. निवडणूक आयोगाने SIR द्वारे बिहारमधील अवैध नावे काढून टाकली आहेत. नवीन नावे देखील जोडण्यात आली आहेत.
12. निवडणूक कायद्यानुसार, आयोगाने 28 भागधारकांच्या भूमिका परिभाषित केल्या आहेत.
13. आयोगाने निवडणुकीत सहभागी असलेल्या बीएलओ, पर्यवेक्षक आणि मतदान कर्मचाऱ्यांचे वेतन वाढवले आहे.
14. मतदारांच्या चिंता दूर करण्यासाठी, निवडणूक आयोगाने ECINET पोर्टल सुरू केले आहे, जे 40 हून अधिक अॅप्स आणि वेबसाइट्सना एकाच प्लॅटफॉर्ममध्ये एकत्रित करते. यामुळे मतदारांना माहिती मिळवणे सोपे होईल.
15. निवडणूक निकालाच्या दिवशी, रिअल टाइम मतदार मतदान आता दर 2 तासांनी ECINET पोर्टलवर प्रसिद्ध केले जाईल.
16. मतदान केंद्रांचे आता थेट प्रक्षेपण केले जाईल, ज्यामध्ये मतदानाशी संबंधित सर्व माहिती दर्शविली जाईल.
17. निवडणूक डेटा जनतेला सुलभतेने उपलब्ध व्हावा यासाठी डिजिटल इंडेक्स कार्ड आणि अहवालांमध्ये सुधारणा करण्यात आल्या आहेत.
18. आता दोनदा उपस्थित असलेले क्रमांक Unique EPIC द्वारे काढून टाकण्यात आले आहेत.
19. निवडणूक काळात मृत्युमुखी पडलेल्या मतदारांची माहिती बीएलओ आणि ईआरओकडे उपलब्ध असेल.
20. आता पूर्वीपेक्षा कमी वेळेत EPIC जारी केले जातील. मतदारांना 15 दिवसांच्या आत मजकूर संदेशाद्वारे याची माहिती दिली जाईल.
21. निवडणूक आयोगाने देशभरातील 28,000 पक्ष नेत्यांसोबत अंदाजे 5,000 सर्वपक्षीय बैठका घेतल्या आहेत. यामध्ये राष्ट्रीय आणि राज्यस्तरीय नेत्यांच्या २० बैठका समाविष्ट आहेत.
22. राष्ट्रीय पातळीवर कायदेशीर सल्लागार आणि मुख्य कार्यकारी अधिकाऱ्यांची बैठक आयोजित करण्यात आली.
23. आगामी निवडणुकांसाठी देशभरात विविध प्रशिक्षण सत्रांमध्ये 7,000 हून अधिक बीएलओ आणि पर्यवेक्षकांना प्रशिक्षित करण्यात आले.
24. आयोगाने माध्यम समन्वयकांसाठी एक विशेष प्रशिक्षण सत्र आयोजित केले, ज्यामध्ये त्यांना लहान-मोठ्या प्रत्येक तपशीलाची माहिती देण्यात आली.
25. निवडणुकीदरम्यान उद्भवू शकणाऱ्या कोणत्याही समस्यांना तोंड देण्यासाठी बिहारमधील पोलिस अधिकाऱ्यांना विशेष प्रशिक्षण देण्यात आले.
26. आयोगाने बायोमेट्रिक्स आणि ई-ऑफिस सारख्या त्यांच्या प्रणालींमध्ये सुधारणा केली आहे आणि त्या पूर्वीपेक्षा सोप्या केल्या आहेत.
27. देशातील तीन राज्यांमध्ये – बिहार, तामिळनाडू आणि पुद्दुचेरी – मतदार याद्या तयार करण्याचे प्रशिक्षण बीएलएना देण्यात आले आहे.
28. मतपत्रिका मोजल्यानंतरच ईव्हीएम उघडल्या जातील. मतपत्रिका मोजल्याशिवाय ईव्हीएम उघडल्या जाणार नाहीत.
मतदारांची सोय वाढवणे आणि उपस्थित होणाऱ्या प्रश्नांची संख्या कमी करणे, या उद्देशाने निवडणूक आयोगाने गेल्या सहा महिन्यांत हे बदल केले आहेत.
