राष्ट्रीय काँग्रेसने ४६ वर्षांनंतर उघडलं नवं मुख्यालय; सोनिया गांधींनी केलं उद्घाटन; काय आहे नवा पत्ता?

Inauguration New Headquarters National Congress : काँग्रेसच्या ज्येष्ठ नेत्या सोनिया गांधी यांनी आज दिल्लीत काँग्रेसच्या नवीन कार्यालयाचं उद्घाटन केलं. यावेळी पक्षाचे अध्यक्ष मल्लिकार्जुन खरगे आणि राष्ट्रीय नेते लोकसभेचे विरोधीपक्षनेते राहुल गांधी यांच्यासह जवळपास 400 नेते उपस्थित होते. (Congress ) नवीन मुख्यालयाचं नाव इंदिरा भवन आहे. आतापर्यंत त्याचा पत्ता 24, अकबर रोड होता. तब्बल 46 वर्षांनंतर नवीन पत्ता ‘इंदिरा गांधी भवन’ 9A, कोटला रोड असा झाला आहे.

भाजपमुळे दुसऱ्यांदा एन्ट्री पॉइंट बदलला

दिल्लीतील भाजप मुख्यालयापासून ते 500 मीटर अंतरावर हे काँग्रेसचं नवीन कार्यालय आहे. त्याची पायाभरणी माजी पंतप्रधान मनमोहन सिंग आणि सोनिया गांधी यांनी २००९ मध्ये केली होती. 15 वर्षांनंतर ते पूर्ण झाले आहे. काँग्रेसच्या नवीन कार्यालयाचे मुख्य प्रवेशद्वार समोरून नाही, तर मागच्या दाराने आहे. याचे कारण भाजप आहे. कार्यालयाचे समोरचे प्रवेशद्वार दीनदयाल उपाध्याय मार्गावर आहे. अशा स्थितीत पत्त्यावर हे नाव दिसले असते, त्यामुळे पक्षाने समोरच्या प्रवेशद्वाराऐवजी कोटला रोडवर उघडणाऱ्या मागील प्रवेशद्वाराची निवड केली आहे.

तर त्यांना अटक झाली असती; मोहन भागतांच्या त्या वक्तव्यावरून असं का म्हणाले राहुल गांधी ?

70 च्या दशकात काँग्रेसचे कार्यालय डॉ. राजेंद्र प्रसाद रोडवर होते. पत्ता होता 3, रायसीना रोड. अटलबिहारी वाजपेयी 6, रायसीना रोड येथे याच्या अगदी समोर राहत असत, त्यामुळे काँग्रेसने येथेही मागच्या दाराने प्रवेश निवडला होता. 1978 मध्ये काँग्रेसमध्ये फूट पडल्यानंतर, पार्टीचे खासदार जी व्यंकटस्वामी यांचे कार्यालय 24, अकबर रोडच्या बंगल्यात हलवण्यात आलं. तेव्हापासून आजपर्यंत हा काँग्रेस मुख्यालयाचा पत्ता आहे.

बर्मा हाऊस काँग्रेसचे लकी चार्म ठरले 

अकबर रोड हे एकेकाळी भारतीय हवाई दलाच्या प्रमुखांचे घर होते. याशिवाय, हे इंटेलिजन्स ब्युरो (IB) च्या राजकीय पाळत ठेवणे शाखेचे कार्यालय होते. त्यापूर्वी हा बंगला बर्मा हाऊस म्हणून ओळखला जात होता. हे नाव पंडित जवाहरलाल नेहरू यांनी बंगल्याला दिले होते. वास्तविक या बंगल्यात म्यानमारचे भारतातील राजदूत डॉ. खिन काई राहत होते. म्यानमारच्या आयर्न लेडी म्हणून ओळखल्या जाणाऱ्या आंग सान स्यू की यांच्या त्या आई होत्या आणि सुमारे 15 वर्षे आंग यांच्यासोबत या बंगल्यात राहत होत्या.

इंदिराजींनी 24, अकबर रोड हे काँग्रेसचे मुख्यालय म्हणून निवडले तेव्हा पक्षाला अनेक अडचणी येत होत्या. पण हे कार्यालय काँग्रेस आणि इंदिरा गांधी या दोघांसाठी खूप भाग्यवान ठरले. 1980 च्या मध्यावधी निवडणुकीत काँग्रेस प्रचंड बहुमताने सत्तेत परतली. या कार्यालयात इंदिरा गांधी, राजीव गांधी, पीव्ही नरसिंह राव आणि मनमोहन सिंग या चार पंतप्रधानांच्या साक्षी होत्या. 4 जानेवारी रोजी 24 अकबर रोड येथील पक्षाच्या मुख्यालयात काँग्रेसचा झेंडा शेवटच्या वेळी खाली उतरवण्यात आला.

काँग्रेस जुने कार्यालय सोडणार नाही

नवीन कार्यालयात स्थलांतर करूनही काँग्रेस आपले जुने कार्यालय रिकामे करणार नाही. याठिकाणी बड्या नेत्यांच्या बैठका होणार आहेत. काँग्रेसपूर्वी भाजपनेही आपले जुने कार्यालय 11, अशोक रोड येथील दीनदयाळ उपाध्याय मार्गावरील नवीन कार्यालयात स्थलांतरित करूनही सोडलेले नाही. केंद्र सरकारने 2015 मध्ये काँग्रेसला दिलेले चार बंगल्यांचे वाटप रद्द केले होते. यामध्ये 24, अकबर रोडचाही समावेश होता. याशिवाय 26 अकबर रोड (काँग्रेस सेवा दल कार्यालय), 5-रायसीना रोड (युथ काँग्रेस कार्यालय) आणि C-II/109 चाणक्यपुरी (सोनिया गांधी यांचे सहकारी व्हिन्सेंट जॉर्ज यांना वाटप) देखील रद्द करण्यात आले.

सर्वोच्च न्यायालयाने कार्यालय बदलण्याचे निर्देश दिले होते

लुटियन झोनमधील गर्दीमुळे सर्व पक्षकारांना त्यांची कार्यालये बदलण्याचे निर्देश सर्वोच्च न्यायालयाने दिले होते. यानंतर 2018 मध्ये भाजपने सर्वप्रथम दीनदयाल उपाध्याय मार्गावर आपले कार्यालय स्थापन केले. भाजपच्या शेजारी काँग्रेसलाही आपला नवा पायंडा सापडला आहे. मध्य प्रदेशचे माजी मुख्यमंत्री कमलनाथ म्हणाले होते की, भाजपने कार्यालय बांधण्यासाठी 700 कोटी रुपये खर्च केले आहेत.

देशात 768 कार्यालये निर्माण करण्याचे भाजपचे लक्ष्य

ऑगस्ट 2024 मध्ये गोव्याच्या राज्य मुख्यालयाची पायाभरणी करताना, भाजप अध्यक्ष जेपी नड्डा म्हणाले – पक्षाची देशातील सर्व राज्ये, केंद्रशासित प्रदेश आणि जिल्ह्यांमध्ये एकूण 768 कार्यालये तयार करण्याची योजना आहे. त्यापैकी ५६३ कार्यालये तयार आहेत, तर ९६ कार्यालयांचे काम सुरू आहेत. 28 राज्ये आणि 9 केंद्रशासित प्रदेश मुख्यालयांची माहिती पक्षाच्या वेबसाइटवर उपलब्ध आहे. यूटी दादरा आणि नगर हवेलीमध्ये एक मुख्यालय आणि दमण आणि दीवमध्ये दोन मुख्यालये आहेत. वास्तविक 2020 पूर्वी हे दोन वेगळे केंद्रशासित प्रदेश होते. काँग्रेसची सर्व राज्ये आणि केंद्रशासित प्रदेशात कार्यालये आहेत. देशातील बहुतांश जिल्ह्यांमध्ये पक्षाची कार्यालयेही आहेत. मात्र, या आकडेवारीबाबत स्पष्ट माहिती उपलब्ध नाही.

संबंधित बातम्या