मुलांना मारहाण, शिवीगाळ थांबवा! शारीरिक शिक्षेमुळे मानसिक आरोग्य धोक्यात, WHO कडून पालकांना कठोर इशारा

WHO Report Corporal Punishment Risks Children Health : जागतिक आरोग्य संघटनेने (WHO) शारीरिक शिक्षा ही जागतिक सार्वजनिक आरोग्याची चिंता असल्याचं घोषित केलंय. कोणत्याही चुकीसाठी मुलांना मारहाण करणे (Punishment Risks Children) किंवा शिव्या देणे, यामुळे त्यांच्या शारीरिक आणि मानसिक आरोग्याचे गंभीर नुकसान (Punishment To Children) होते. त्यामुळे त्यांच्यात गुन्हेगारी वर्तन देखील (Health) निर्माण होऊ शकते, हे WHO ने स्पष्ट केलंय.
WHO ने 49 कमी आणि मध्यम उत्पन्न असलेल्या देशांमध्ये एक सर्वेक्षण केले, ज्यामध्ये असे आढळून आलं की ज्या मुलांना शारीरिक शिक्षेचा सामना करावा लागला, ज्यांना काही प्रमाणात वेदना किंवा अस्वस्थता निर्माण करण्याच्या उद्देशाने मारहाण (Parents) केली गेली किंवा कोणतीही शिक्षा दिली गेली, ती कितीही सौम्य असली तरी, त्यांना शारीरिक शिक्षेचा सामना न करणाऱ्या मुलांपेक्षा डिमेंशिया होण्याची शक्यता 24 टक्के कमी जगभरात, दरवर्षी सरासरी 1.2 अब्ज मुलांना शारीरिक शिक्षा दिली जाते. अहवालात म्हटले आहे की गेल्या महिन्यात, शारीरिक शिक्षेला बळी पडलेल्या सर्व मुलांपैकी 17 टक्के मुलांना डोक्यावर, चेहऱ्यावर किंवा कानावर मारणे किंवा वारंवार आणि जोरात मारणे यासारख्या कठोर शिक्षा देण्यात आल्या.
1.2 अब्ज मुलांना शारीरिक शिक्षा
पालक, शिक्षक किंवा मुलांची काळजी घेणारे मुलांशी असे का करत आहेत? याचे उत्तर देताना ते म्हणतात, मुलाला सुधारायचे आहे, त्याला शिस्त लावायची आहे. मुलांना मारहाण करणे हे आपल्या प्रेमाचे परिणाम आहे, आम्हाला वाटते की तो चुकीच्या मार्गाने जाऊ नये. पण हा तर्क बरोबर नाही. डब्ल्यूएचओच्या आरोग्य निर्धारक, प्रोत्साहन आणि प्रतिबंध विभागाच्या संचालक एटिएन क्रुग म्हणाल्या, आता स्पष्ट वैज्ञानिक पुरावे आहेत की शारीरिक शिक्षेमुळे मुलांच्या आरोग्याला अनेक धोके निर्माण होतात, मुलांच्या वर्तनावर, विकासावर किंवा कल्याणावर कोणताही फायदेशीर परिणाम होत नाही. पालकांना किंवा समाजाला कोणताही फायदा होत नाही.
ब्रेकिंग : संसद भवनाच्या सुरक्षेत मोठी चूक; भिंतीवरून उडी मारत एकाचा थेट संसद भवनात प्रवेश
मुलांना मारहाण
फोर्टिस हेल्थकेअरमधील क्लिनिकल सायकॉलॉजिस्ट अनुना बोर्डोलोई यांनी टीव्ही 9 भारतवर्षाला सांगितले की, आम्हाला वर्षानुवर्षे अनुभवातून समजलंय की, मुलांना मारहाण केल्याने किंवा त्यांना कोणतीही कठोर शिक्षा दिल्याने त्यांचा राग आणि हट्टीपणा वाढतो. म्हणून, शारीरिक शिक्षा हा योग्य मार्ग नाही.
क्लिनिकल सायकॉलॉजिस्टअनुना बोर्डोलोई यांनी अनुनाने शारीरिक शिक्षेऐवजी इतर उपायांचा अवलंब करण्याचा सल्ला दिला, ज्यात समाविष्ट आहे-
– तार्किक संभाषण: मुलाला त्याचे वर्तन का चुकीचे आहे आणि त्याचे परिणाम काय असू शकतात हे प्रेमाने समजावून सांगा.
– चांगल्या वर्तनाची प्रशंसा करा: जेव्हा मूल काही चांगले करते तेव्हा त्याची प्रशंसा करा आणि त्याला प्रोत्साहन द्या. यामुळे त्याला तेच चांगले वर्तन पुन्हा करण्याची इच्छा होईल.
या पद्धतींनी, मुलाचे वर्तन कोणत्याही धमकीशिवाय आणि प्रेमाने सुधारता येते.
मुलांवरील हिंसाचाराचे उच्चाटन
संयुक्त राष्ट्रांच्या 2030 च्या शाश्वत विकास अजेंडाच्या अनेक उद्दिष्टांमध्ये मुलांवरील हिंसाचाराचे उच्चाटन करण्याचे आवाहन केले आहे, ज्यामध्ये ध्येय 16.2 मध्ये स्पष्टपणे म्हटले आहे की, मुलांवर होणारे अत्याचार, शोषण, तस्करी आणि छळासह सर्व प्रकारची हिंसाचार, नष्ट केली पाहिजे. परंतु ध्येयाच्या केवळ पाच वर्षांत, ते अद्याप रोखले गेले नाही. जरी जगभरात आणि अनेक संस्कृतींमध्ये शारीरिक शिक्षा प्रचलित असली तरी, ती प्रदेशानुसार बदलते. उदाहरणार्थ, युरोप आणि मध्य आशियामध्ये, सुमारे 41 टक्के मुलांना घरी शारीरिक शिक्षा दिली जाते, तर मध्य पूर्व आणि उत्तर आफ्रिकेत ही संख्या 75 टक्के आहे.
शाळांमध्ये, ही तफावत आणखी जास्त आहे, पश्चिम पॅसिफिकमधील फक्त 25 टक्के मुलांना त्यांच्या शालेय शिक्षणादरम्यान शारीरिक शिक्षा भोगावी लागते, तर आफ्रिका आणि मध्य अमेरिकेत ही संख्या 70 टक्क्यांहून अधिक आहे. मुली आणि मुलांना समान प्रमाणात याचा अनुभव येण्याची शक्यता असते, जरी अनेक ठिकाणी मुलींना वेगळ्या पद्धतीने वागवले जाऊ शकते आणि त्यांना वेगळी शिक्षा दिली जाऊ शकते. अहवालात असेही म्हटले आहे की, अपंग मुलांना शारीरिक शिक्षा होण्याचा धोका जास्त असतो. याशिवाय, गरीब समुदायांमध्ये आणि आर्थिक किंवा वांशिक भेदभावाचा सामना करणाऱ्या समुदायांमध्ये शारीरिक शिक्षा होण्याची शक्यता वाढते.
शारीरिक शिक्षेवर पूर्णपणे बंदी
शारीरिक शिक्षेसोबत अनेकदा मानसिक शिक्षेचा समावेश असतो, ज्यामध्ये मुलाला अपमानित करणे, आणि धमकावणे समाविष्ट असते. अनेक समाजांमध्ये, शारीरिक शिक्षा चुकीची मानली जात नाही; अनेक समुदायांमध्ये, ती धर्म आणि सांस्कृतिक परंपरांशी देखील जोडली जाते. आज, 193 पैकी 68 देशांमध्ये शारीरिक शिक्षेवर पूर्णपणे बंदी आहे. त्यावर बंदी घालणारा पहिला देश स्वीडन होता, ज्याने 1979 मध्ये अशी बंदी घातली. यूकेमध्ये, स्कॉटलंड आणि वेल्समध्ये त्यावर बंदी आहे, परंतु इंग्लंड आणि उत्तर आयर्लंडमध्ये अजूनही स्थानिक परिस्थितीत परवानगी आहे.
शारीरिक शिक्षा कशी थांबवायची?
हे थांबवण्यासाठी कायद्याची अंमलबजावणी करण्यासोबतच जागरूकता मोहिमाही राबवल्या पाहिजेत, असे अहवालात म्हटले आहे. अनुना बोर्डोलोई म्हणतात, आपण पालकांना समजावून सांगू शकतो की मारहाणीचा मुलांच्या मनावर आणि आत्म्यावर वाईट परिणाम होतो. प्रेम आणि समजूतदारपणाने शिकवण्याचे नवीन मार्ग सांगून आपण त्यांना मदत करू शकतो. आणखी एक गोष्ट, मुले जे पाहतात ते शिकतात. म्हणूनच, जर पालकांना त्यांच्या मुलांनी चांगले वागावे असे वाटत असेल, तर त्यांनी सर्वप्रथम तेच करून दाखवले पाहिजे. अहवालात असे दिसून आले आहे की जर पालकांना मुलांना शिक्षा करण्याच्या इतर, अधिक प्रभावी पद्धती माहित असतील तर ते त्यांचा वापर करतील.